تۆرکمن دیلی

4. سؤز تۇپارلارئ

دیلیمیزینگ سؤزلۆک دۆزۆمینده مۆنگ‌لرچه سؤز بار. شۇل سؤزلرینگ هر بیری‌نینگ اؤزباشداق مانئسئ، سؤزله‌ییشده بیتیریأن خئزماتئ بار. شو سؤزلردن باشغا دیلیمیزده ینه بیرنأچه کؤمکچی سؤزلر هم اولانئلیار. اینه شو اساسدا هم دیلیمیزینگ سؤزلۆک دۆزۆمینده بۇلان سؤزلرینگ، کؤمکچی‌لرینگ هممه‌سی آیرئ-آیرئ سؤز تۇپارلارئنا بؤلۆنیأر.

4.1 اؤزباشداق مانئ آنگلادیان سؤز تۇپارلارئ

  1. آد-زات و دۆشۆنجه آنگلادئپ کیم؟، نأمه؟، نیره؟دیین سۇراغ‌لارا جۇغاب بۇلیار.

    اۇغلان، اکین، غالام.

  2. صئپات - نأهیلی؟، نأتۆیسلی؟، نِننِگسی؟ دیین سۇراغ‌لارا جۇغاب بۇلوپ، بیر زادئنگ هیلینی، خأصییتینی و دگیشلی‌لیگینی گؤرکزیأر.

    آق، گؤک، گینگ، کیچی.

  3. سان - سانالماقدا موقدار، ترتیب بیلدیریأر

    اۆچ، اۇن، یۆز.

  4. چالئشما - بیله‌کی سؤز تۇپارلارئ‌نئنگ درگینه چالشئرئلئپ اولانئلیان سؤز.

    من، سن، بیز، اۇلار، بیرنأچه، کیم، هایسئ، و. ش. م.

  5. ایشلیک - غئمئلدئ، حرکت و غئمئلدامازلئق یاغدایئ بیلدیریأر.

    آل، بیل، اۇقا، ایشله

  6. حال - ایشلیک‌‌لره باغلانئپ، ایشینگ، غئمئلدئ-حرکتینگ نِنِنگسی و نأهیلی یاغداید‌ا حاصئل بۇلیاندئغئنئ بیلدیریأر.

    ایر، گیچ، تیز، حأضیر، همیشه، حؤکمان.

4.2 اؤزباشداق مانئ آنگلاتمایان سؤز تۇپارلارئ

  1. باغلایجئ کؤمکچی‌لر - سؤزلری یا-دا سؤزلم‌لری اؤزارا باغلانئشدئرماغا خئزمات ادیأن کؤمکچی سؤزلر.

    و، هم، ولین، امّا.

  2. سؤزسۇنگقئ کؤمکچی‌لر - کؤمکچی رۇلوندا اؤز دگیشلی اولانئلیان سؤزۆندن سۇنگ گلیأن سؤزلر.

    اۆچین، اؤتری، گؤره، کیمین.

  3. اۆملۆک‌‌لر - بگنجی، غئنانجئ و ایچکی دویغئنئ آنگلاتماق اۆچین اولانئلیان سؤزلر.

    آخ، واخ، ویی.