سؤزلرینگ اؤزارا مانئ و گرامماتیک تایدان ایکیبیر-ایکیبیر باغلانئشماغئنا سؤز دۆزۆملری دیییلیأر.
غارا غالام، منینگ کیتابئم.
سؤز دۆزۆملرینینگ بیرینجی سؤزۆنه غاراشلئ سؤز، ایکینجی سؤزۆنه اساسئ سؤز دیییلیأر. سؤز دۆزۆملرینینگ غاراشلئ سؤزی بللی بیر سۇراغا جۇغاب بۇلیار. اۇلارا سۇراغلار اساسئ سؤزۆنگ اۆستی بیلن بریلیأر.
دریانئنگ سووئ - نأمأنینگ سووئ؟ سارئ غاوون - نأهیلی غاوون؟
تۆرکمن دیلینده سؤز دۆزۆملرینینگ اؤرأن کؤپ گؤرنۆشلری اولانئلیار. بولارئ عمله گتیریأن سؤزلرینگ اؤزارا باغلانئشئغئ هم دۆرلی-دۆرلی بۇلیار. اۇلارئنگ اساسئلارئ شولاردئر:
غاراشلئ سؤز کؤپلنچ ایهلیک دۆشۆمده اساسئ سؤز بللی بیر یؤنگکمهده گلیأر. بولار بیری-بیرلری بیلن شۇل غۇشولمالار آرقالئ باغلانئشیارلار.
منینگ کیتابئم، اۆزۆمینگ یاپراغئ، غاوونئنگ چیگیدی.
شو هیلی سؤز دۆزۆملرینینگ غاراشلئ سؤزی ایهلیک دۆشۆمینگ غۇشولماسئنئ قابول اتمأن هم اولانئلیار.
اۇبانئنگ آداملارئ - اۇبا آداملارئ، مکتبینگ اۇقووچئلارئ - مکتب اۇقووچئلارئ.
غاراشلئ سؤزی همیشه صئپاتدان، اساسئ سؤزی آددان بۇلیار. شۇندا بیرینجی سؤز غۇشولما قابول اتمهیأر. اۇلار بیری-بیرلری بیلن اؤز مانئلارئ بۇیونچا باغلانئشیارلار و بیرینجی سؤز نأهیلی؟ نننگسی؟ دیین سۇراغا جۇغاب بۇلیار.
سارئ غاوون، غارا اۆزۆم، بییک دپه، آق تلپک، غالئنگ ماتا، اولئ غازان.
اساسئ سؤز سان، یؤنگکمه، دۆشۆم غۇشولمالارئنئ قابول ادیپ بیلر.
سارئ غاوون - سارئ غاوونلار، سارئ غاوونلارئنگ؛ غارا اۆزۆم - غارا اۆزۆملر، غارا اۆزۆمینگ، غارا اۆزۆمدن.
سؤز دۆزۆملرینینگ و سؤزلملرینگ اؤزلرینه ماخصوص بۇلان آیراتئنلئقلارئ بار. سؤزلملر دۇلئ غوتاران اۇی-پیکیرلری آنگلادیارلار، امّا سؤز دۆزۆملری دۇلئ غوتاران اۇی-پیکیری آنگلاتمایارلار. شۇنونگ اۆچین سؤزلملر همیشه اؤزباشداق اولانئلئپ بیلیأرلر، امّا سؤز دۆزۆملری، کؤپلنچ، سؤزلملرینگ ایچینده اولانئلیارلار.
سؤز دۆزۆملری ارکین و دورنوقلئ سؤز دۆزۆملری دیین تۇپارلارا بؤلۆنیأرلر. اۇلار ماضمونئ، خئزماتئ، اولانئشلارئ، دۆزۆمیندأکی سؤزلرینگ یاغدایئ بۇیونچا بیری-بیریندن تاپاووتلانیارلار.
ارکین سؤز دۆزۆمینده اۇنونگ قۇمپۇننتلرینینگ هر بیری سؤزلمینگ بیر آغضاسئ بۇلوپ گلمأگه اوقئپلئدئر، بیر اساسئ سؤزه بیرنأچه غاراشلئ سؤز باغلانئپ گلیپ بیلیأر. شۇل غاراشلئ سؤزلرینگ هر بیری سؤزلمده گرامماتیک سۇراغا جۇغاب بۇلیار. غاراشلئ سؤزلرینگ اۇرون تایئندان یرلشدیریلیشی ارکین یاغدایدا بۇلیار، یاغنئ باغلانئشیان سؤزلرینگ آراسئنا باشغا سؤزلر هم دۆشۆپ بیلیأر، اۇنونگ گِریمی گینگ بۇلیار.
غئزلار حأضیر (هاچان؟) یوواشلئق بیلن (نأحالدا؟) مکتبه طاراپ (نیرأ؟) اوغرادئلار.
دورنوقلئ سؤز دۆزۆملرینی عمله گتیریأن سؤزلرینگ هممهسی بیر سۇراغا جۇغاب بۇلوپ، سؤزلمده بیتهویلیکده بیر آغضا بۇلیارلار.
آغزئ غۇوشاق. بؤورگی بؤکمک (گۆلمک).
دورنوقلئ سؤز دۆزۆملرینده سؤزلرینگ یرلرینی چالشئرماق، اۆیتگتمک یا-دا آرالارئنا باشغا سؤز غۇشماق، کؤپلنچ، مۆمکین دأل.