تۆرکمن دیلی

11. گپله‌شیک (دیالۇگ)

ایکی یا-دا بیرنأچه آدامئنگ آراسئنداقئ سؤزله‌شیگه گپله‌شیک (دیالۇگ) دیییلیأر. گپله‌شیگه غاتناشیان آدام‌لارئنگ سؤزلشیأن واغت‌لارئنداقئ میمیکاسئ، حرکتی، حال-یاغدایئ بارادا بریلیأن ماغلومات‌‌لار، شیله هم گپله‌شیگی باغلانئشدئرماغا خئزمات ادیأن سؤزلر آوتۇرئنگ سؤزۆدیر.

اۇراز:
نارتأج! -- دیییپ غئغئردئ.

گپله‌شیگه غاتناشیان‌لارئنگ سؤزی باغلایجئ سؤزلر آرقالئ باغلانئشیار.

اگر گۆررۆنگ ایکی آدام آراسئندا گیتسه هایسئ سؤزۆنگ کیمه دگیشلی‌دیگینی بیلدیریأن سؤز یازئلئپ، سۇنگ بۇلسا اۇلارئنگ آدئ یا اۇل سؤزۆنگ کیمه دگیشلی‌دیگینی بیلدیریأن سؤز یازئلمایار.

کأبیر یاغدای‌لاردا گپله‌شیک کؤپ آدامئنگ آراسئندا گیتسه-ده اۇلارئنگ هر بیری‌نینگ آیدان سؤزۆنینگ اؤنگۆندن آدئ یا اۇل سؤزۆنگ کیمه دگیشلی‌دیگینی بیلدیریأن سؤز یازئلمایار.

-- غوتلئ بۇلسون!
-- اۇغول یاشئ اوزئن، بۇلسون!
-- تانگرئ یالقاسئن!

11.1 گپله‌شیکده پونکتواسییا بلگی‌لری‌نینگ اولانئلئشئ

گپله‌شیک یازوو بیلن بیان ادیلنده آوتۇرئنگ سؤزۆندن سۇنگ پیکیر غوتارنئقلئ گؤرنۆشه گچن یاغدایئندا نۇقاط یا ایکی نۇقاط غۇیولیار.

گپله‌شیگه غاتناشیان‌لارئنگ سؤزلری تأزه سطیردن کسه چئزئق غۇیلوپ، باش‌ حارپ بیلن یازئلیار. گپله‌شیگه غاتناشیان‌لارئنگ سؤزلری‌نینگ سۇنگوندان، سؤزلمینگ پیکیر آنگلادئشئنا گؤرأ نۇقاط، سۇراغ، یۆزلنمه بلگی‌لری‌نینگ بیری غۇیولیار.

آوتۇرئنگ سؤزی غوتارانئقلئ یاغدایا گچمأنکأ، گپله‌‌شیگه غاتناشیان‌لارئنگ سؤزلری باشلانسا، اۇندا آوتۇرئنگ سؤزۆنینگ ائزئندان ایکی نۇقاط غۇیولیار. اگر گپله‌شیگه غاتناشیان‌لارئنگ سؤزۆندن سۇنگ باغلایجئ کؤمکچی‌لر گلسه اۇندا اۇلارئنگ آراسئندا کسه چئزئق گتیریلیأر. شوندا گپله‌شیگه غاتناشیان‌لارئنگ سؤزلری سۇراغ یا یۆزلنمه سؤزلم‌لریندن بۇلسا، سؤزلم‌لرینگ سۇنگوندان سۇراغ یا یۆزلنمه بلگیسی غۇیولیار. یؤنه خابار سؤزلمیندن سۇنگ نۇقاط غۇیولمایار.

دیییپ، دییشیپ، دیین باغلایجئ سؤزلریندن سۇنگ اۇتورئنگ غۇیلوشئ باشغانئنگ سؤزۆندأکی یالئ‌دئر.